Aktif ve Pasif Devre Elemanları

Bir elektronikçinin başarılı bir çalışma yapabilmesi için, öncelikle kullanacağı devre elemanlarının özelliklerini iyi bilmesi gerekir. Karışık görünen pek çok elektronik devre aslında bildiğimiz basit kanunlar ve formüllerle çalışmaktadır. Bu kanunlar ve formüller akımın geçtiği mevzularla ilgili olarak temel ve yaklaşık sonuçları verir. Bu sonuçlar genellikle yeterlidir ve bizleri yormaz. Transistörlü bir devrede kazancın hesaplanması için ohm kanunu, kirşoff kanunu gibi kanunlar ihtiyacı karşılar. Bütün bu işlemler bir mühendislik değil sadece, temel ihtiyaçtır. Ne yaparsak yapalım devre elemanlarını tanımak gerekmektedir. Bu, sonucu garantilemenin ilk şartıdır.

Elektronik Devre Elemanları İki Gruba Ayrılır:

1. Pasif Devre Elemanları
2. Aktif Devre Elemanları

1- Pasif Devre Elemanları:

Pasif devre elemanları, tek elementten üretilen, görevini yerine getirirken herhangi bir enerjiye (voltaja) ihtiyaç duymayan ve tek tip maddeden yapılan elemanlardır. Bu elemanlar, genel amaçlı elemanlardır. Hemen hemen her elektronik devrede bulunurlar. Bu nedenle, bu elemanların genel yönleriyle tanınmaları, amaca uygun olarak kullanılmaları bakımından yeterlidir.

* Dirençler, karbon, karbon metal gibi maddelerden yapılan elemanlar olup, üzerinden akım geçmeye başlayınca görevini yerine getirmeye başlarlar ve OHM kanunu gereği elde edilmesi mümkün olan bütün değerlere ulaşılır.

* Kondansatörler, iki iletken levhanın dielektrik (yalıtkan) bir ortamda yanyana bulunmasıyla yapılır ve devrede bulunan gerilim durumuna her an cevap vererek, kapasite özelliklerini ve değerlerini ortaya çıkarırlar.

* Bobinler, iletkenlerden yapılır ve kullanıldıkları devrede elektromanyetik özelliklerini her an yerine getirirler.

2- Aktif Devre Elemanları:

Aktif devre elemanları, en az iki veya daha fazla elementten üretilen, çalışabilmeleri ve beklenen özelliklerinin yerine getirebilmeleri için enerjiye (voltaja) ihtiyaç duyan devre elemanlarıdır. Tek başlarına kullanılsalar (diyotlar gibi) dahi verimli ve hesap edilebilir bir devre için pasif devre elemanlarına ihtiyaç duyarlar. Bu elemanlar, özel amaçlı elemanlardır. Kullanılacak devrenin özelliğine göre, aktif devre elemanlarının özellikleri ve türleri de değişmektedir.

* Diyotlar, P ve N özellikli iki farklı kristal elemanın belli bir ölçüde bir araya getirilmesiyle yapılır ve devreden akımı tek yönde geçiren devre elemanıdır.

* Transistörler, yarı iletken malzemeden yapılmış elektronik devre elemanıdır. Yapısında P ve N yarı iletken kristal yapılar kullanılmıştır. İlk bakışta diyotun yapısına benzemekle birlikte çalışması ve fonksiyonları diyottan çok farklıdır.

* Tristörler, triyaklar ve bunları tetikleyenler gibi endüstriyel amaçlı devre elemanları.

* Entegre Devreler, aktif ve pasif elemanlarla yapılmış, kullanımı ve çalışma biçimi özel olan devre elemanıdır.