PIC 16F628 ile 8X32 Kayan Yazı Grafik Panosu - 2
Bundan iki yıl önce kayan yazı devresi üzerinde çalışmış ve sonucunu "PIC 16F628 ile 8X32 Kayan Yazı Grafik Panosu" başlığıyla yayınlamıştım. Ben bu devreyi basit bir çalışma olarak görmüş ve detayına inmeyi düşünmemiştim. Devre üzerinde geliştirme yaparken çeşitli baskıdevre parçacıkları hazırlamış ve üzerinde düzeltmeler yaparak çalışmış bir bütün olarak baskıdevresinide çıkarmamıştım. Benim açımdan devrenin çalışması yeterliydi.
Yazının yayınlanmasının ardından sorular gelmeye başladı. Bu soruları dikkate alarak geçen yıl "PIC BASIC ile Kayan Yazı Yapalım - 1" başlıklı yazıyı kayan yazı hakkında daha detaylı bilgiler vermek amacıyla hazırladım. Bu yazı bekleneni vermedi ve önceki yazı ile ilgili sorular gelmeye devam etti. Burada, esas olarak önceki yazının anlatımında bulunan eksiklikten kaynaklandığını farkederek bana gelen soruları esas alarak ve bir cevaplama niteliğinde bu yazıyı hazırladım. Bir tesbitte bulunmakta fayda var. Ben ilk yazıyı hazırlanırken bir proje olarak düşünmemiştim. Ama ilgilenen arkadaşlar bunu kayan yazı ile ilgili bir proje olarak değerlendirdiler. Bu ise sonuç itibariyle anlatımda bir eksiklik biçimini aldı. Bu yazıyı sorular ve cevaplar şeklinde hazırladım. Sorusu olan arkadaşlar bana e-mail ile iletsinler.
Soru: Devre karışık ve zor.
Cevap: Devre az malzeme ile yapıldığından aslında çok basit. Devrede 4 entegre, 1 kristal, 10 direnç ve 1 kondansatör kullanılmıştır.
Resim 1: Kullanılan malzemeler.
Resmi büyük görmek için tıklayınız.
Resim 2: Bağlantıların yapılışı.
Resim 3: Çalışır durumda bağlantı görünümü.
Soru: Devre çalışmıyor.
Cevap: Devre çalışmaktadır.
Devrenin çalışmasını gösteren avi formatında vidyo kaydını izlemek için tıklayınız (3,04MB).
Çalısan devre vidyosu
Soru: Kullanılan LED matrix Ortak anot mu? Ortak Katod mu? Bacak bağlantıları nasıl yapılacak?
Cevap: Özellikle malzemecilerin verdikleri ortak anot ve ortak katod displeylere güvenmeyin. Ölçerek nasıl bağlantı kurduğunuz önemli. Bu devrede hem ortak anod ve hem de ortak katod displeyleri çalıştırabilirsiniz. 8x8 led matrix displeylerin böyle bir avantajı var. Burada ben kendi yöntemimi anlatmak istiyorum.
Devremizde 32 tane sütun ve 8 tane satır var. İlk aşama olarak sütunun birisini ledlerle çalıştırırsak bütün bağlantılar için gerekli bilgiyi toplamış oluruz. Bu noktada devrenin PIC BASIC dosyası içinde bulunan d1-d2 yani PIC 16F628'in PORTB uçlarından çıkacak bilgi ledi nasıl bağlayacağımızı bize gösteriyor. PORTB ucundan çıkan lojik seviye HIGH olduğunda ve 74HC154 ucunda LOW olduğunda ledimiz yanacaktır.
Örnek görüntüyü AVI vidyo olarak izlemek için tıklayınız (1,53MB).
Çalısan devre vidyosu
Bu devremizde bulunan bir LED'in anodu PIC16F628'in PORTB ucuna ve katodu da 74HC154 entegresinin ucuna bağlanırsa, 74HC154'ün çıkışı LOW ve PIC16F628'in PORTB ucu da HIGH (1) olduğunda led yanar. Ledin uçlarını ters bağlarsanız, programa göre yanma ve sönme yapmaz, sürekli yanar. Önce bunu denemeniz sonradan oluşabilecek şüphelerinizi yok eder.
Şekil 1: Ledleri bağlamak.
Şekil 1'i incelerseniz devre, ortak anot veya ortak katod displeyi size kendi şartlarında bağlamaya zorlamaktadır. Ben her iki tür displeyi de çalıştırdım. Her iki displey türünün bir arada çalıştığı görüntüyü AVI vidyo olarak izlemek için tıklayınız (1,52MB). Bu vidyoda ortak anod ve ortak katod displeyler beraber kullanılmıştır. İsterseniz kendi 8x8 displeylerinizi yapabilirsiniz.
Çalısan devre vidyosu
Resim 4: Ortak anod ve ortak katodlu displeylerin birlikte kullanımının montajı.
Resim 4: El yapımı 8x8 led matrix displey.
Şekil 2: Satır ve sütunlar.
Şekil 3: Ortak anot sütunlu displey şeması.
Şekil 4: Ortak katod sütunlu displey şeması.
Aşağıdaki tablolarda benim kullandığım bağlantılar gösterilmektedir. Bu bilgiler ışığında displeyleri devreye rahatlıkla bağlayacağınıza inanmaktayım. 8x8 dipleylerin arka yüzünde bacaklardan birinin yanında bacak numarasını yazmaktadır. Bu numara genellikle 9 olmaktadır. Bazılarında 1 veya 16 nolu bacak numarası gösterilmektedir.
| PIC PORTB-ANOD DİSPLEY BAĞLANTISI | |
| 16F628 PORTB | 8x8 |
| 6 | 13 |
| 7 | 3 |
| 8 | 4 |
| 9 | 10 |
| 10 | 6 |
| 11 | 11 |
| 12 | 15 |
| 13 | 16 |
| 74154-ANOD DİSPLEY BAĞLANTISI | |
| 74HC154 | 8x8 |
| 1 | 5 |
| 2 | 2 |
| 3 | 7 |
| 4 | 1 |
| 5 | 12 |
| 6 | 8 |
| 7 | 14 |
| 8 | 9 |
| 9 | 5 |
| 10 | 2 |
| 11 | 7 |
| 13 | 1 |
| 14 | 12 |
| 15 | 8 |
| 16 | 14 |
| 17 | 9 |
| PIC PORTB-KATOD DİSPLEY BAĞLANTISI | |
| 16F628 PORTB | 8x8 |
| 6 | 9 |
| 7 | 14 |
| 8 | 8 |
| 9 | 12 |
| 10 | 1 |
| 11 | 7 |
| 12 | 2 |
| 13 | 5 |
| 74154-KATOD DİSPLEY BAĞLANTISI | |
| 74HC154 | 8x8 |
| 1 | 13 |
| 2 | 3 |
| 3 | 4 |
| 4 | 10 |
| 5 | 6 |
| 6 | 11 |
| 7 | 15 |
| 8 | 16 |
| 9 | 13 |
| 10 | 3 |
| 11 | 4 |
| 13 | 10 |
| 14 | 6 |
| 15 | 11 |
| 16 | 15 |
| 17 | 16 |
Soru: Bu devrede kullanılan displeyin adı nedir?
Cevap: Yukarıda anlattığım şekilde bütün 8x8 led matrix displeyler kullanılabilir. Denediğim parçalar şunlar:
1- Kendi yaptığım
2- BM-11688ND (M15088A/B)
3- HS-2088BS (2088A/B)
4- KMP-2088BSR (ML-2088IJ)
5- HIRA8X8-5 ANODE
6- FYM-23881AS-21
(Parantez içinde yazılanlar displeyin arka yüzünde yazılı olanlardır.)
Soru: Displeyler parlak yanmıyor. Zor görünüyor.
Cevap: Displeylerin daha parlak yanmasını sağlamak için PORTB'nin uçlarında bulunan 470 Ohmluk dirençlerin değerini 330 Ohmm, 220 Ohm veya hatta 100 Ohm direnç kullanmak çözüm olabilir. Bir diğer çözüm ise bu uçlara değilleme yapmadan transistör ve direç eklenebilir. Yukarıdaki vidyolar 470 Ohm dirençlerle çekildi.
Soru: Devrenin malzeme listesi yok veya karışık.
Cevap: Malzeme listesinin şemada olduğunu düşünerek listelememiştim.
Malzeme Listesi:
U1: PIC 16F628
U2, U3: 74154 (veya 74HC154 veya 74LS154)
U4: 7400
X1: 4Mhz kristal
C1, C2: 22pF
C3: 100nF
R1, R2: 10k
R3-R10: 470
MATRIX1-MATRIX4: 8x8 Led Matrix
Kolay gelsin.
